Biskup Polowy WP Józef Gawlina przemawia w trakcie defilady i poświęcenia 100 nowych samochodów PCK, 1937 rok, Źródło NAC
Ciekawostka nr 71. Czy wiesz, że w okresie międzywojennym Polski Czerwony Krzyż prowadził bardzo aktywną politykę pozyskiwania nowych członków, również za pośrednictwem Kościoła – wydano nawet broszurę propagandową pt. „Kazania o Polskim Czerwonym Krzyżu”?
Od momentu powstania w 1919 roku Polski Czerwony Krzyż prowadził bardzo aktywną politykę werbunkową nowych członków do organizacji. Wykorzystywane były wszelkie dostępne sposoby dotarcia do rodaków i zachęcenia ich do wstępowania w szeregi organizacji. Uniwersalne idee humanitarne docierały także do środowisk duchownych, księży oraz zakonów, gdzie były przyjmowane z życzliwością i pełną akceptacją.
Osoby duchowne zasiadały w głównych organach Polskiego Czerwonego Krzyża od samego początku. Warto tu wspomnieć takich przedstawicieli duchowieństwa, członków założycieli Komitetu Głównego Polskiego Towarzystwa Czerwonego Krzyża z 1919 roku, jak:
Ksiądz biskup Stanisław Gall – Biskup Polowy Wojska Polskiego od 1919 roku
Ks .poseł Marceli Nowakowski – członek założyciel Członek Komitetu Głównego, poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji, spowiednik Romana Dmowskiego
Ksiądz dziekan Niewiarowski – prowadził od samego początku Wydział opieki nad chorym żołnierzem w PTCK.
W lokalnych oddziałach PCK także zaangażowani były osoby stanu duchownego. Ważna jest tu postać ks. prałata Ignacego Lasockiego (1860 – 1933), który był pierwszym prezesem PCK w Płocku. Był to wielki społecznik i filantrop, publicysta i teolog. Między innymi w 1907 r. założył Płockie Towarzystwo Pomocy dla Uczącej się Młodzieży, zarejestrowane jako Towarzystwo Dobroczynne „Opieki św. Stanisława Kostki”. W zakupionych przez siebie budynkach po koszarach rosyjskich w Alejach Jachowicza ks. Lasocki założył zakład nazwany „Stanisławówką”, gdzie pomagano materialnie i duchowo ubogim dzieciom i młodzieży. Później działalność tego kapłana kontynuowali księża salezjanie. Ks. prałat Ignacy Lasocki, ze względu na swoje zaangażowanie społeczne, uważany jest za jednego z najwybitniejszych płocczan.
Z okresu II wojny światowej należy wspomnieć o ks. Ignacym Żyszkiewiczu, członku Zarządu Głównego w latach 1944-45, opiekunie więźniów z obozu w Majdanku. Ks. Żyszkiewicz był budowniczym i pierwszym proboszczem parafii pw. Najświętszego Serca Jezusowego na Dziesiątej w Lublinie. Po utworzeniu, jesienią 1941 r., obozu zagłady na Majdanku na barki proboszcza spadł poważny obowiązek organizowania pomocy dla przetrzymywanych w obozie. Kościół Najświętszego Serca Jezusowego był położony w bliskiej styczności z tym obozem. Ksiądz zaangażował się w działalność w ramach PCK i z właściwą sobie energią kierował akcją wysyłania paczek żywnościowych, dewocjonaliów i komunii św. na teren obozu dla tysięcy więźniów. Często ukrywał na plebanii uciekinierów z Majdanka. Był też kapelanem Armii Krajowej.W roku 1944 otrzymał specjalną nominację kościelną na kapelana PCK na teren diecezji lubelskiej ze specjalnym zleceniem stworzenia form pomocy materialnej dla biednych i potrzebujących w parafiach lubelskich.
Inną znaczącą postacią w historii PCK był ks.kanonik Stanisław Jasiński, Członek Komisji Technicznej PCK w Katyniu w 1943 roku. Wyjechał do Katynia na polecenie Metropolity Krakowskiego, kardynała Adama Sapiehy, aby oddać ostatnią posługę zamordowanym polskim oficerom.
Osoby duchowne pojawiały się w strukturach PCK w okresie międzywojennym i wojennym dość często. Organizacja bardzo życzliwie i z wzajemnością współpracowała z Kościołem katolickim. Niejako drugą stroną tej współpracy było angażowanie środowisk duchownych do działań statutowych, w taki sam sposób, jak środowisk osób świeckich. W zakonach, klasztorach, seminariach zakładano drużyny sanitarne, prowadzono kursy i szkolenia. Członkowie tych wspólnot przygotowywali się na ewentualność wojny w taki sam sposób jaki pozostali obywatele kraju.
W czasopiśmie „Polski Czerwony Krzyż” z 1937 roku znajdujemy taki oto opis ”
Dobry przykład rozprzestrzeniał się jak się zdaje dość owocnie, bo w tygodniku JESTEM” z 1939 roku czytamy także:
„Oddział PCK w Olkuszu prowadzi intensywną i bardzo wielostronną działalność, dążąc do jak najszerszego rozpowszechniania zasad Czerwonokrzyskich. Zarząd Oddziału, biorąc pod uwagę wielkie usługi, jakie może oddać duchowieństwo Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi, zorganizował Koło PCK Księży Dekanatu Olkuskiego. Do Koła przystąpiło 17-tu księży ,wszyscy odnieśli się z pełną życzliwością do PCK. Wkrótce ma być zorganizowany kurs z obrony i ratownictwa przeciwgazowego dla Koła Księży”.
Aby popularyzować idee czerwonokrzyskie zarówno w środowisku duchownych, jak również za pośrednictwem Kościoła wśród wiernych świeckich, w 1935 roku Zarząd Główny wydał broszurę propagandową dla duchowieństwa pt. Kazania o Polskim Czerwonym Krzyżu. Broszura była pracą zbiorową, a przedmową opatrzył ją Biskup Polowy Wojska Polskiego Józef Gawlina.
.
